Blijf je moeilijk zwanger?
Misschien is het jou al overkomen: na de bevestiging van zwangerschap blijkt die niet te evolueren zoals verhoopt, of eindigt ze vroegtijdig in een zwangerschapsverlies.
Die ervaring gaat vaak gepaard met bittere teleurstelling, verdriet en veel vragen. Weet echter dat je niet alleen bent.
Brussels IVF zet zijn expertise in voor wensouders die moeite hebben om zwanger te worden en te blijven. Want ook dat is een heel belangrijk aspect van vruchtbaarheid.
Om die reden hebben we binnen de medisch begeleide voortplanting in het UZ Brussel het specifieke zorgtraject ‘Moeilijk zwanger blijven’. In de miskraamkliniek wordt gezocht naar mogelijke risicofactoren die kunnen aangepakt worden voor een volgende zwangerschap. Vervolgens wordt een nieuwe zwangerschap nagestreefd en nauwlettend opgevolgd.
Belangrijk om te weten
1 op 6 vrouwen wordt geconfronteerd met een zwangerschapsverlies.
Ondanks het feit dat je dus zeker niet alleen bent, weten we dat de biologische verklaring voor een zwangerschapsverlies en de hoge frequentie ervan haast haaks staan op de eenzaamheid die vele wensouders ervaren. We kunnen echter het belang om hierover te praten met elkaar en om psychologische ondersteuning of counseling in te schakelen, niet voldoende benadrukken.
Implantatiezorgpad en zorgpad bij zwangerschapsverlies:
Minstens de helft van alle (spontane) bevruchtingen of zwangerschappen eindigt vroegtijdig. In de meeste gevallen omdat er na bevruchting geen innesteling plaatsvindt en er dus geen sprake is van (beginnende) zwangerschap.
Nestelt de bevruchte eicel zich wel in de baarmoeder, dan start de productie van het zwangerschapshormoon, die toelaat vast te stellen dat je zwanger bent.
Ook daarna kan het gebeuren dat een zwangerschap zich niet verder ontwikkelt.
- Als de ontwikkeling heel snel stopt, wordt dat een ‘biochemisch zwangerschapsverlies’ genoemd. Er is een stijging van het zwangerschapshormoon in het bloed, maar geen echografische waarneming die de zwangerschap bevestigt.
- Van een ‘klinisch zwangerschapsverlies’ wordt medisch pas gesproken wanneer op de echografie een zwangerschap te zien was die vervolgens niet verder evolueert.
Algemeen beschouwen we een zwangerschapsverlies als een natuurlijk selectiemechanisme, omdat de oorzaak meestal ligt bij een ontwikkelingsfout van de vrucht, vaak omwille van abnormale inhoud van de chromosomen. Hoewel deze ervaring heel zwaar is voor de wensouder(s), komt zwangerschapsverlies frequenter voor dan doorgaans gedacht en vaker op oudere leeftijd. Met de leeftijd daalt de kwaliteit van de eicellen en stijgt de kans op genetische (chromosomale) afwijkingen in het embryo.
Er wordt van herhaald zwangerschapsverlies gesproken wanneer twee of meer zwangerschappen vroegtijdig stoppen. Van alle zwangere vrouwen ervaart vijf procent twee miskramen, en wordt twee procent zelfs drie keer met een zwangerschapsverlies geconfronteerd.
Er is vaak niet één oorzaak aan te wijzen voor (herhaald) zwangerschapsverlies. Wellicht spelen verschillende factoren tegelijk een rol, zowel in het embryo als in het lichaam van de moeder.
Indien jij al meermaals geconfronteerd werd met een niet goed evoluerende zwangerschap, volgen we jou en je volgende zwangerschap met een team van experten nauwgezet op, via frequentere echografieën, bloedafnames en eventueel onderzoek op het verloren vruchtje.
Voor wie?
Je kan in dit zorgtraject opgenomen worden als je je in één van onderstaande groepen herkent:
- Patiënten bij wie een IVF- of ICSI-behandeling ondanks de herhaalde terugplaatsing van een kwalitatief embryo niet leidt tot een zwangerschap (herhaald implantatiefalen)
- Patiënten bij wie een inseminatie of IVF-/ICSI-behandeling, na een positieve zwangerschapstest, bij herhaling is geëindigd in een zwangerschapsverlies (herhaald zwangerschapsverlies)
- Spontaan zwangere vrouwen die twee, of meerdere, opeenvolgende malen een zwangerschapsverlies ervaren (herhaald zwangerschapsverlies)
Aangezien er vaak geen eenduidige oorzaak wordt gevonden van herhaald zwangerschapsverlies, kan de voorgestelde aanpak wisselen van patiënte tot patiënte.
Wat doen we precies?
- Risicofactoren opsporen en behandelen
- Jouw situatie (en eventuele zwangerschap) klinisch opvolgen
- Je psychologische ondersteuning bieden
- Wetenschappelijk onderzoek voeren
Van diagnose tot behandeling: stap voor stap
Stap 1/5
Opvolging bij een fertiliteitsarts
Je komt op consultatie bij een arts-gynaecoloog gespecialiseerd in herhaald zwangerschapsverlies. Daar krijg je:
- Up-to-date uitleg, o.m. over aanpassingen in levensstijl die mogelijk een positief effect kunnen hebben op je zwangerschapskans
- Bijkomende onderzoeken voorgeschreven
- Indien mogelijk (bij een geïdentificeerde oorzaak van je probleem) een behandeling
Mogelijks kom je in aanmerking om deel te nemen aan een studie. Die hebben soms nog geen rechtstreeks nut voor jouw behandeling op dat moment, maar je levert een bijdrage aan het onderzoek naar herhaald zwangerschapsverlies. En dat kan in de toekomst leiden tot een betere aanpak van of zelfs een remedie voor het probleem.
Stap 2/5
Psychologische ondersteuning
Een niet-evoluerende zwangerschap is psychologisch een moeilijke ervaring die iedere wensouder een plek zal proberen te geven. Wanneer een zwangerschapsverlies zich verschillende keren na elkaar voordoet, dan is dat psychisch en fysiek een zware belasting.
Daarom voorziet het zorgtraject herhaald miskraam in psychologische ondersteuning voor wensouders die dat willen. In Brussels IVF zijn hiervoor psychologen met kennis van de trajecten beschikbaar zodat zij jou zeer gericht kunnen ondersteunen.
Daarom voorziet het zorgtraject herhaald miskraam in psychologische ondersteuning voor wensouders die dat willen. In Brussels IVF zijn hiervoor psychologen met kennis van de trajecten beschikbaar zodat zij jou zeer gericht kunnen ondersteunen.
Stap 3/5
Vooronderzoeken
Bij het zorgtraject 'herhaald zwangerschapsverlies' horen vaak bijkomend onderzoeken. Dit gebeurt na twee of drie opeenvolgende miskramen.
Wat zijn de mogelijke opties?
- Een uitgebreide anamnese die zowel focust op je eigen voorgeschiedenis als op je familiale context
- We bekijken van naderbij je vorige (afgebroken) zwangerschappen om te achterhalen op welk ogenblik de zwangerschap afbreekt (of het ging om een biochemisch zwangerschap of een miskraam)
- Er kan een vaginale echografie uitgevoerd worden, aangevuld met een hysteroscopie en een baarmoederslijmvliesbiopt
- Er kan een bloedafname gepland worden ter controle van je schildklierstatus (in geval van gewichtsproblemen of PCOS), stollingsfactoren en antilichamen
- Er kan een karyotypering (chromosomenkaart) van zowel jou als je partner opgesteld worden
- Er kan ook in een zaadstaal op zoek gegaan worden naar risicofactoren voor herhaald miskraam (DNA fragmentatie)
Helaas vinden we bij de meeste wensouders geen duidelijke verklaring voor de herhaalde miskramen. Daarom blijven we volop inzetten op onderzoek om onze kennis en de mogelijke oplossingen voor patiënten te verruimen.
Stap 4/5
Start behandeling
Herhaald zwangerschapsverlies kan liggen aan het embryo, aan het baarmoederslijmvlies of aan de interactie tussen beiden. Het is mogelijk dat we bij jou één of meerdere specifieke risicofactor(en) identificeren. De behandelende arts zal met jou de mogelijke pistes en interventies bespreken. Het kan bijvoorbeeld gaan om:
- Preventieve zorg: een gezonde levensstijl waarbij risicofactoren zoals roken en alcoholconsumptie vermeden worden. Ook de hormonale huishouding wordt bekeken in geval van bv. diabetes of schildklierdysfunctie
- Als je baarmoeder een afwijking vertoont, kan dat soms operatief verholpen worden via een therapeutische hysteroscopie
- Bij aanwezigheid van een infectie of afwijkende bloedwaarden, zullen we die, indien nodig, met medicijnen bestrijden
- Het kan dat een van beide partners een genetisch probleem heeft dat het risico op miskraam verhoogt. Dan is er de optie van een PGT-behandeling of pre-implantatie genetische testing. Hierbij worden de embryo’s van goede kwaliteit die ontstaan na een IVF-ICSI behandeling eerst getest vooraleer ze worden teruggeplaatst
- Ook patiënten die geen specifiek genetisch risico hebben kunnen een PGT-A laten uitvoerenPGT-A is een screening op enkele cellen van het embryo’s waarbij men het aantal chromosomen telt. Ook hier kan vóór de embryotransfer een selectie gemaakt in het labo, niet alleen op basis van hun morfologie (de vorm en het aantal cellen), maar ook chromosomale (ab)normaliteit. Wanneer er voldoende embryo's beschikbaar zijn voor analyse kan deze techniek zo je kans op een normaal evoluerende zwangerschap vergroten en de tijd tot die goede zwangerschap verkorten.
De fertiliteitsarts zal j(ulli)e steeds adviseren over de meerwaarde van een techniek in jullie individuele geval.
Stap 5/5
Bijzondere opvolging
Je eerstvolgende zwangerschap krijgt een nauwgezette follow-up.
Vanaf de positieve zwangerschapstest wordt je hormonale balans wekelijks geëvalueerd (via een bloedafname). Vanaf de zesde of zevende zwangerschapsweek krijg je geregeld een echografie. Indien de zwangerschap niet goed evolueert, trachten we de oorzaak te achterhalen op dat specifieke moment.
Vanaf de positieve zwangerschapstest wordt je hormonale balans wekelijks geëvalueerd (via een bloedafname). Vanaf de zesde of zevende zwangerschapsweek krijg je geregeld een echografie. Indien de zwangerschap niet goed evolueert, trachten we de oorzaak te achterhalen op dat specifieke moment.
Welke medisch begeleide vruchtbaarheidsbehandelingen zijn er?
Fertiliteitsingrepen
Een lichamelijk probleem kan een (doorgaande) zwangerschap belemmeren. Een heelkundige ingreep kan dan aan de orde zijn
Kunstmatige inseminatie (IUI)
Kunstmatige inseminatie met sperma van partner of donor
Donormateriaal
Een fertiliteitstraject met gebruik van donorsperma en/of donoreicellen
Next Level IVF-zorgpad
Een trede hoger in jouw behandeling. IVF-gezondheidszorg op maat
Draagmoederschap
Een klinisch behandelpad voor hoogtechnologisch, altruïstisch draagmoederschap