
De in-vitro maturatie van eicellen:
IVM is een relatief weinig bekende kunstmatige voortplantingstechniek die enkel wordt toegepast in gespecialiseerde fertiliteitscentra.
Bij deze methode worden onrijpe eicellen verkregen door een punctie uit kleine follikels in de eierstokken. In het laboratorium worden de onrijpe eicellen tot rijping gebracht voordat ze worden bevrucht. Omdat de eicellen onrijp worden aangeprikt, hoef je bij deze behandeling helemaal geen of slechts een kleine dosis hormonale stimulatie van de eierstokken toe te dienen.
IVM is in eerste instantie ontwikkeld om IVF veiliger en eenvoudiger te maken voor vrouwen met het polycysteus ovarium syndroom (PCOS). Doordat deze vrouwen een verhoogde eicelreserve hebben, hebben ze ook risico op het ontwikkelen van het ovarieel hysterstimulatiesyndroom (OHSS).
Recent is IVM ook toegepast bij vrouwen met een oncologische aandoening die voorafgaand aan hun oncologische behandeling een IVM-procedure ondergingen als vruchtbaarheidsbewarende maatregel.
IVM is eenvoudiger en goedkoper dan de klassieke IVF, omdat er minder hormonen moeten worden toegediend en de opvolging van de behandeling minder intensief is voor de patiënt.
Kort samengevat wordt in het laboratorium een specifiek kweekmilieu voorzien om de eicellen gedurende ongeveer 30 uur te laten uitrijpen. De verkregen rijpe eicellen na IVM worden aansluitend in het labo bevrucht via de ICSI-techniek met sperma van de partner of van een donor. De verkregen embryo’s worden ingevroren voor latere terugplaatsing in de baarmoeder.
Ook dit moet je lezen
Ken jij het verschil tussen IVF en IVF met ICSI?
Bij IVF brengen we de eicellen samen met de zaadcellen in een petrischaaltje, waarop de zaadcellen zelf naar de eicellen zwemmen. Bij IVF met ICSI injecteren we één zaadcel in elke eicel.
Voor wie?
Een IVM behandeling kan een waardevolle optie zijn voor vrouwen met een hoge eicelreserve. We zien dit vooral bij vrouwen op vruchtbare leeftijd met een diagnose van PCOS of polycysteus ovariumsyndroom.
Bij een standaard IVF-behandeling hebben vrouwen met PCOS, of een grote eicelreserve, immers een verhoogd risico op overstimulatie (OHSS) en andere bijwerkingen van de hormonenkuur.
Tegelijk hebben vrouwen met PCOS een grote voorraad follikels in hun eierenstokken. Voor het uitvoeren van IVM is deze grote eicelreserve net een zegen. De slaagkans van de behandeling hangt grotendeels af van de aanwezige voorraad aan antrale follikels. Hoe meer follikels aanwezig zijn in de eierstokken, hoe meer (onrijpe) eicellen we kunnen verzamelen en laten rijpen in het labo. Hoe meer eicellen tot rijping komen, hoe groter de kans dat meerdere embryo’s na bevruchting van de eicellen tot ontwikkeling zullen komen.
IVM is ook een optie bij een kankerdiagnose wanneer er geen tijd is voor een volledige behandeling met klassieke stimulatie of wanneer er sprake is van een hormoongevoelige tumor waardoor toediening van stimulatie geen optie is.
Tot slot kan IVM met succes worden toegepast bij een relatief zeldzame groep vrouwen die weliswaar een normaal aantal follikels vertonen in de eierstokken, maar waarbij de follikels niet reageren op hormonale stimulatie (FSH-resistentie).
De behandeling in een notendop
Het traject van een IVM-behandeling verloopt op dezelfde manier als elke andere vruchtbaarheidsbehandeling.
- Wanneer de arts met jou beslist om een IVM-behandeling op te starten, krijg je een afspraak met een IVM-counselor.
- De IVM-cyclus wordt gepland op basis van je natuurlijke cyclus. Indien je geen regelmatige cyclus hebt, zullen je hormonale waarden bepaald worden via bloedafname en kan een hormonale pil voorgeschreven worden om de behandeling te plannen.
- De behandeling start met een bloedafname en een vaginale echo om het aantal follikels in je eierstokken in beeld te brengen.
- Afhankelijk van jouw lichaam kan het dat je gevraagd wordt om tot maximaal drie dagen een injectie toe te dienen. Dit zorgt voor een lichte hormonale stimulatie van de eierstokken.
- Nadien gebeurt een eicelpunctie: langs vaginale weg prikken we de follikels aan en worden de onrijpe eicellen geoogst. De ingreep verloopt standaard onder lokale verdoving. Indien daar medische redenen voor zijn, kan het ook onder volledige narcose.
IVM in het labo
- De eicellen die we bij de eicelpunctie verzamelen, laten we 30 uur rijpen in het laboratorium, in een speciaal daarvoor ontwikkelde vloeistof (medium). In sommige gevallen volgt nog een tweede fase van in-vitro maturatie van 24 uur.
- Van de aangeprikte eicellen rijpen gemiddeld 50% van de eicellen succesvol uit. Ieder lichaam is natuurlijk anders en de resultaten kunnen variëren van persoon tot persoon en cyclus tot cyclus.
- De uitgerijpte eicellen kunnen worden ingevroren en bewaard, of we kunnen ze bevruchten met het sperma van je partner of van een donor.
- De bevruchting gebeurt via ICSI (injectie van één zaadcel in elke eicel).
- We volgen de ontwikkeling van de embryo’s op tot dag 3, 5, 6 of 7 na bevruchting en vriezen alle embryo’s met een normaal ontwikkelingspatroon en uitzicht in.
- De IVM-counselor belt je nadien op om door te geven hoeveel embryo’s ingevroren konden worden.
Kom ik in aanmerking voor IVM?
Tijdens een consultatie bij de fertiliteitsarts, zal die evalueren of jij in aanmerking komt voor IVM. De belangrijkste vraag daarbij is of de voorraad eicellen in je eierstokken voldoende groot is.
De behandelende arts zal dat evalueren op basis van de resultaten van een bloedonderzoek en een vaginale echografie. Onderzoek heeft uitgewezen dat voor vrouwen met een hoge AMH-waarde de slaagkansen van IVM vergelijkbaar zijn met die van een Ivf-behandeling.
Wil je meer weten over PCOS?
Lees meer over de diagnose en de begeleiding die wordt aangeboden bij de